جعل به چه معناست
معنی جعل بنا بر لغتنامه دهخدا ،قراردادن،نهادن،وضع کردن،زشتی را نیکو گردانیدن ،به معنای دیگری هر نوشته و یا شئ را خلاف واقع نشان دادن.
مجازات جعل
قانونگذار برای مرتکب جعل در صورتیکه از افراد دولتی و یا وابسته به دولت باشد با مجازات سنگین تری نسبت به افراد عادی علاوه بر جزای نقدی مجازات حبس از یک سال تا پنج سال در ماده ۵۳۲قانون مجازات تعیین نموده است و اما برای افراد غیر دولتی مطابق با ماده ۵۳۳ جزای نقدی و حبس از شش ماه تا سه سال تعیین نموده است.موسسه حقوقی مدافعان کبیر در تهران شما را در حل مشکلات حقوقیتان یاری می رساند با ما تماس بگیرید.
تعریف جرم جعل
قانونگذار در ماده ۵۲۳ قانون مجازات جعل را تعریف نموده است مطابق با تعریف قانونگذار ‹هرگاه فردی با ایجاد مهر و یا امضا شخص رسمی یا عادی و یا ایجاد خراش قلم بردن محو یا سیاه کردن یک سند تغییراتی را در ان حاصل نماید مرتکب این جرم شده است›
شرایط تحقق جرم جعل
شرایط تحقق جرم جعل از این قرار است که مرتکب و یا همان جاعل قصد ورود یک ضرری را داشته باشد بطور مثال جعل در امضا شخصی با این قصد که ایشان برا مقروض جلوه دهد و بگوید فلان مبلغ را آن شخص بدهکار است،لازم به توضیح است که به صرف ایجاد ضرر بالقوه کفایت میکند و لازم نیست حتماً به ضرر بالفعل تبدیل شود.
عنصر مادی جرم جعل
منظور از عنصر مادی جعل این است که فرد مرتکب یک عمل فیزیکی بشود به معنی دیگر اینکه فرد با اعمالی از قبیل جعل امضا، مهر و یا مخدوش کردن نوشته یک عمل خلاف حقیقت به قصد ضرر به دیگری انجام می‌دهد.
عنصر معنوی جرم جعل
منظور از عنصر معنوی جرم جعل این است که شخص با سؤنیت مرتکب اعمال فیزیکی از قبیل جعل امضا و دیگر موارد می‌شود.
انواع جعل
بطور کلی جعل شامل جعل اسناد رسمی و غیر رسمی میباشد.
- جعل اسناد رسمی قانونگذار در ماده ۵۳۲قانون مجازات مجازات جعل اسناد رسمی را جزای نقدی و حبس از یک سال تا پنج سال تعیین نموده است.منظور از اسناد رسمی بطور مثال اسنادی که توسط دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود اگر توسط جاعل دستخوش تغییرات قرار گیرد،جعل اسناد رسمی میباشد.
- جعل سند عادی قانونگذار مطابق ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی بیان داشته اگر جاعل مرتکب جعل اسناد غیر رسمی بطور مثال دست نوشته عادی گردد.به مجازات ۶ماه تا دو سال حبس و جزای نقدی محکوم می‌شود.
مقررات آیین دادرسی مدنی در خصوص ادعای جعل
مطابق با ماده ۲۲۰قانون آیین دادرسی مدنی در صورت ادعای جعل طرف مقابل دعوی،دارنده سند موظف است تا اینکه ظرف مدت ده روز اصل سند را جهت ملاحظه اصالت سند ،به دادگاه ارائه دهد, در صورت عدم ارائه سند مورد ادعای جعل از ردیف اعداد و دلایل خارج می‌شود.
جرم جعل امضا
جرم جعل امضا اگر توسط کارمندان دولت و یا وابسته به دولت انجام شود و یا جعل امضا نسب به امضا مندرج در اسناد رسمی باشد مجازات ان از جعل امضا امضا افراد عادی سنگین تر میباشد.قانونگذار در ماده ۵۳۲قانون مجازات جعل امضا اسناد رسمی را یک تا پنج سال حبس تعیین نموده و جعل امضا افراد عادی را مطابق با ماده ۵۳۶قانون مجازات ۶ماه تا ۲ سال حبس بعلاوه جزای نقدی تعیین نموده است.
جرم جعل کارت ملی و شناسنامه توسط ماموران دولتی
جرم جعل کارت ملی و شناسنامه اگر توسط ماموران دولتی صورت پذیرد.مجازات آن مطابق با ماده ۵۳۲قانون مجازات حبس از یک تا پنج سال و یا جزای نقدی شش تا سی میلیون ریال می باشد ولی اگر جرم جعل کارت ملی و شناسنامه و همچنین مخدوش کردن آنها توسط اشخاص غیر دولتی انجام شود مجازات حبس از ۶ماه تا سه سال یا سه تا هیجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود لازم بذکر است که ماموران دولتی علاوه بر مجازات مقرر در قانون مجازات به مجازات های اداری و جبران خسارات هم محکوم می‌شوند.
جرم جعل کارت ملی و شناسنامه توسط یک گروه و یا یک فرد
۱-قانونگذار برای مرتکبین جعل و چاپ شناسنامه و کارت ملی غیر مجاز توسط یگ گروه سازمان یافته مطابق با ماده ۱۶ قانون تخلفات جرایم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه حبس ۵ تا ۱۵ سال و نیز جریمه نقدی ۱۵تا ۶۰ میلیون تومان تعیین نموده است.
۲_همچنین اگر جعل و یا چاپ شناسنامه و کارت و یا سرقت آنها توسط یک فرد صورت پذیرد با استناد به ماده ۱۳ این قانون به حبس ۲ تا پنج سال و جزای نقدی ۱۵ تا ۳۵میلیون محکوم میگردد.
جرم جعل کارت پایان خدمت
جرم جعل کارت پایان خدمت و یا استفاده کننده از آن و همچنین سفارش دهنده آن جزء جرایم خاص میباشد.قانونگذار برای این افراد برای جرم جعل کارت و سفارش دهنده مجازات حبس یک تا پنج سال و پرداخت جزای نقدی محکوم مینماید.
لازم به توضیح میباشد قانونگذار مطابق با ماده ۶۰ نظام وظیفه علاوه بر مجازات حبس و جزای نقدی برای جاعل و استفاده کننده از سند مجعول،حکم به انفصال مرتکبین از یک تا ده سال از خدمات دولتی می‌دهد.
جرم جعل کارت معافیت از خدمت توسط پزشک
اگر بواسطه گواهی و تصدیق نامه خلاف واقع پزشک کارت معافیت از خدمت برای شخص صادر گردد،پزشک مطابق با ماده ۵۳۹ قانون مجازات به شش ماه تا دو سال حبس و یا جزای نقدی محکوم میگردد.و اگر علاقه بر جرم گواهی خلاف واقع ،وجه و یا مالی نیز اخذ کند به مجازات جداگانه اخذ رشوه و ضبط ما اخذ شده محکوم میگردد.
جرم جعل چک و امضاء چک
قانونگذار مطابق با ماده ۵۲۳قانون مجازات هرگونه دستکاری در چک و یا امضا آن توسط غیر صادر کننده بقصد تقلب را را جعل تعیین نموده است و همچنین با استناد به ماده ۵۳۲ و۵۳۳برای مرتکبین جعل دولتی و غیر دولتی مجازات تعیین نموده است.
جرم جعل پلاک
قانونگذار برای جرم جعل و استفاده از پلاک مخدوش و یا مجعول مجازات ۶ماه تا یک سال حبس با استناد به ماده ۷۲۰ قانون مجازات تعیین نموده است .
نحوه تشخیص و اثبات جعل
جرم جعل از جمله جرایمی میباشد که نیاز به یک دانش تخصصی دارد،کارشناسان در زمینه های مختلف جعل می‌باشند،دادگاه با ملاحظه اسناد در صورت شک در اصالت اسناد و یا ادعای شاکی موضوع را به کارشناس جعل ارجاع و از نظر آنها در تشخیص خود استفاده مینماید و همچنین وجود وکلای با تجربه در کمک به تشخیص جعل میتواند اثر بخش باشد.
روش های اثبات جرم جعل در دادگاه
برای اثبات جعل روش های بسیاری میباشد چند مورد را اشاره می‌نماییم.
۱-تطبیق سند جعلی با سایر اسناد،بطور مثال یک اسکناس مجعول را در کنار اسکناس غیر مجعول گذاشته و مقایسه گردد.
۲-ارجاع اسناد به کارشناس جعل.
۳-تحقیق از شهود و مطلعین.
شرایط تحقق جعل
برای اینکه جرم جعل محقق گردد یکی از شرایط اولیه آن وجود ضرر بالقوه میباشد به این معنی که مرتکب جعل با اعمال فیزیکی خود قصد ضرر مادی و معنوی به شخص و یا اشخاص را دارد.مطلب دیگر اینکه این ضرر بالقوه ضرورت ندارد که حتما بالفعل گردد یعنی اینکه ضرر مادی و معنوی ایجاد شود.در جرم جعل بمحض ارتکاب عمل با سؤنیت،جرم محقق میگردد.
