منظور از ورشکستگی این است که تاجر قادر به پرداخت دیون و تعهدات خود نمی‌باشد.به همین منظور،ابتدا میبایست اعلام ورشکستگی گردد،بعد از اعلام ورشکستگی شامل قوانین ورشکستگی میگردد،برای اعلام ورشکستگی خود شخص تاجر،شرکت،دادستان و یا هر یک از طلبکاران می‌توانند مراتب ورشکستگی را به دادگاه اعلام و متعاقب آن دفاتر شرکت و صورت دارایی و بدهی نیز به دادگاه ارائه میگردد.موسسه حقوقی مدافعان کبیر در تهران شما را در حل مشکلات حقوقیتان یاری می رساند با ما تماس بگیرید.
فهرست ورشکستگی و قوانین حقوقی آن.
- ورشکستگی
- قوانین ورشکستگی
- انواع ورشکستگی
- دلایل ورشکستگی
- اعلان ورشکستگی
- آثار صدور حکم ورشکستگی
- تصفیه امور
- اقدامات اولیه تصفیه امور ورشکستگی
- وکیل ورشکستگی
قوانین ورشکستگی مصوب ۲۴ تیر ماه ۱۳۱۸
مبحث اول - سازمان اداره تصفیه
ماده ۱ - در هر حوزه دادگاه شهرستان که وزارت دادگستری مقتضی بداند اداره تصفیه برای رسیدگی به امور ورشکستگی تأسیس می‌نماید و در این‌مورد عضو ناظر تعیین نخواهد شد.
ماده ۲ - رییس و کارمندان اداره تصفیه ممکن است از بین خدمتگزاران قضایی یا اداری یا از غیر خدمتگزاران دولت انتخاب شود - اداره تصفیه به‌قدر لزوم کارمند خواهد داشت.
ماده ۳ - موارد رد رییس و قائم‌مقام او و محاسبین اداره تصفیه همان است که در رد دادرس در اصول محاکمات حقوقی ذکر شده است و در صورتی‌که کارمندی این ایراد را موجه
بداند رییس کارمند دیگری را برای این کار مأموریت می‌دهد و چنانچه کارمند ایراد را رد کند قبول یا رد ایراد به نظر رییس‌است.
در مواردی که کارمند خود را مردود می‌داند از هر گونه اقدامی خودداری کرده و مراتب را به رییس اطلاع داده امر او را به موقع اجرا می‌گذارد.
در صورتی که رییس مردود شود کارمند مقدم اداره وظایف او را انجام خواهد داد و چنانچه رییس ایراد رد را نسبت به خود قبول ننماید تعیین تکلیف با‌دادگاه است.
ماده ۴ - هر گاه کارکنان اداره تصفیه یا کسانشان تا درجه دوم از طبقه دوم نسبت به دارایی ورشکسته به نفع خود طرف معامله واقع شوند آن معامله‌باطل است و متخلف تعقیب
انتظامی خواهد شد.
ماده ۵ - مرجع شکایت از اقدامات اداره تصفیه دادگاهی است که حکم توقف را صادر کرده است شکایت به هیچ وجه جریان کار را توقیف نمی‌کند‌مگر در موارد مهم که عمل
مورد شکایت جبران‌ناپذیر و ادله شاکی قوی باشد دادگاه می‌تواند دستور جلوگیری بدهد در این صورت دادگاه مکلف است‌معجلاً و خارج از نوبت و در جلسه اداری به شکایت
رسیدگی کرده تصمیم خود را اعلام دارد و در سایر موارد دادگاه در صورت موجه تشخیص دادن‌شکایت دستور لازم به اداره تصفیه می‌دهد و به اقتضای مورد ممکن است عمل اداره
تصفیه را باطل نماید.
ماده ۶ - استرداد وجوهی که توسط اداره تصفیه به صندوق دادگستری محل یا صندوق اداره تصفیه تسلیم میشود به حواله دو نفر از کارکنان اداره‌تصفیه که مجاز از طرف
وزارت دادگستری باشند خواهد بود.
ماده ۷ - کلیه عملیات اداره تصفیه و تقاضاها و اعلاماتی که به آن اداره میشود باید در صورت مجلس نوشته شود.
ماده ۸ - همین که حکم ورشکستگی قابل اجرا شد رونوشت حکم به اداره تصفیه و اداره ثبت محل فرستاده میشود.
ماده ۹ - در صورتی که اموال تاجر ورشکسته واقع در حوزه دادگاه دیگری باشد اداره می‌تواند اقداماتی را که لازم است از اداره تصفیه محل چنانچه‌در محل موجود باشد
وگرنه از دادگاه آن محل یا مأمور دیگری که تعیین می‌کند بخواهد.
ماده ۱۰ - اداره تصفیه می‌تواند از اداره پست و تلگراف و گمرک بخواهد که در مدت تصفیه کلیه برگها و بسته‌هایی که به عنوان متوقف فرستاده‌می‌شود یا از طرف متوقف
ارسال گردیده برای آن اداره بفرستد - متوقف می‌تواند در موقع باز کردن برگها و پاکتها و بسته‌ها حضور داشته باشد.
ماده ۱۱ - اداره تصفیه در صورت لزوم می‌تواند برای اقدامات تأمینیه بدوی به اعتبار دارایی موجود ورشکسته استقراض نماید.
ماده ۱۲ - وظائف اداره تصفیه در این قانون و آیین‌نامه‌های مربوطه به آن که وزارت دادگستری تهیه می‌کند تعیین میشود و در موارد سکونت بر‌طبق قانون تجارت اقدام
خواهد شد.
مبحث دوم - اقدامات تأمینی اداره تصفیه
ماده ۱۳ - همین که حکم ورشکستگی قابل اجراء شد و رونوشت آن به اداره تصفیه رسید اداره صورتی از اموال ورشکسته برداشته اقدامات لازمه‌را از قبیل مهر و موم برای
حفظ آنها به عمل می‌آورد.
ماده ۱۴ - ورشکسته مکلف است اموال و دفاتر خود را به اداره تصفیه معرفی نموده و در تحت اختیار آن بگذارد وگرنه به مجازات از سه ماه تا شش‌ماه زندان تأدیبی محکوم
خواهد شد.
اگر ورشکسته فوت نموده یا فراری باشد ورثه و شرکاء و خدمه و متصدیان امور و کلیه اشخاصی که به نحوی از انحاء در اموال ورشکسته تصرف و‌دخالت دارند این تکلیف را
خواهند داشت وگرنه به همین مجازات خواهند رسید.
اداره اشخاص نامبرده را از این تکلیف آگاه کرده و مجازاتی که برای خودداری آنها معین شده تذکر می‌دهد.
ماده ۱۵ - اداره تصفیه اقدام به بستن و مهر و موم نمودن انبارها - مغازه‌ها کالا - کارخانجات می‌نماید مگر اینکه بتواند تحت نظارت خود آنها اداره‌نماید.
اداره به وسایل مقتضی اقدام به حفاظت پول نقد - برگهای بهادار - دفاتر تجارتیدفاتر شخصی و هر چیز قیمتی دیگر می‌نماید.
و سایر اموال را تا وقتی که صورت آنها برداشته نشده مهر و موم نموده است
تا موقعی که اداره آن را لازم بداند باقی خواهد ماند به علاوه اقدام به‌حفظ اشیایی
که در خارج از محل اقامت ورشکسته است خواهد نمود.
ماده ۱۶ - مستثنیات دین تحت اختیار ورشکسته گذاشته شده ولی جزء صورت اموال قید
خواهد شد.
ماده ۱۷ - اشیایی که متعلق به اشخاص ثالث بوده و یا اشخاص ثالث نسبت به آنها
اظهار حقی می‌نمایند در صورت اموال قید شده مراتب ضمن‌صورت ذکر خواهد شد.
ماده ۱۸ - اداره تصفیه مکلف است حقوق اشخاص ثالث را نسبت به اموال غیر منقول
ورشکسته که مستند به اسناد رسمی است معلوم کرده ضمن‌صورت اموال قید نماید.
ماده ۱۹ - کلیه اشیایی که در صورت قید شده باید ارزیابی شود.
ماده ۲۰ - صورتی که به این ترتیب تنظیم شده به ورشکسته ارائه و از او سؤال میشود
که آن را صحیح و کامل می‌داند یا خیر - پاسخ ورشکسته در‌صورت قید شده و به امضای
او می‌رسد.
ماده ۲۱ - متوقف مکلف است در مدت تصفیه خود را در اختیار اداره بگذارد مگر اینکه
صریحاً از این تکلیف معاف شده باشد - در صورت اقتضاء‌اداره تصفیه می‌تواند اقدام به
جلب او نماید و چنانچه توقیف او لازم شود قرار توقیف را از دادگاه می‌خواهد.
رفع توقیف به دستور اداره تصفیه به عمل می‌آید - ورشکسته می‌تواند از دوام توقیف
خود در هر ماه یک بار به دادگاه صادرکننده قرار توقیف شکایت‌نموده رفع آن را
بخواهد.
اداره تصفیه می‌تواند نفقه عادله ورشکسته و واجب‌النفقه ندار او را مخصوصاً در
موردی که متوقف را تحت اختیار خود قرار می‌دهد به او بدهند و نیز‌تعیین خواهد نمود
که تا چه مدت متوقف و خانواده‌اش می‌توانند در خانه که بوده‌اند سکنی نمایند.
ماده ۲۲ - هر گاه ورشکسته اموالی جز مستثنیات دین نداشته باشد مراتب آگهی و قید
میشود که اگر بستانکاران بعضاً یا کلاً درخواست اجراء‌اصول ورشکستگی را در ظرف مدت
ده روز ننموده و هزینه آن را نپردازند جریان ورشکستگی خاتمه خواهد پذیرفت.
مبحث سوم - دعوت بستانکاران
ماده ۲۳ - اگر به نظر اداره حاصل فروش اموالی که صورت آنها برداشته شده کافی برای
پرداخت هزینه ورشکستگی نباشد اداره اقدام به تصفیه‌اختصاری می‌نماید مگر اینکه یکی
از بستانکاران درخواست کند که کار بر طبق اصول تصفیه عادی جریان پیدا نموده و
هزینه آن را قبلاً بدهند.
در مورد تصفیه اختصاری اداره آگهی می‌کند که در ظرف چهل روز هر کس هر گونه ادعایی
دارد بنماید و سپس به هر ترتیب که منابع بستانکاران اقتضاء‌می‌کند بدون رعایت
تشریفاتی اقدام به فروش اموال نموده حاصل آن را بین آنان تقسیم و ختم عمل تصفیه را
اعلام می‌دارند.
در سایر موارد به طریق عادی بر طبق مواد زیر اقدام خواهد شد.
ماده ۲۴ - اداره تصفیه آگهی منتشر نموده و نکات زیر را در آن قید می‌نماید:
(۱) - تعیین ورشکسته و محل اقامت او و تاریخ توقف (در صورتی که در حکم دادگاه
تعیین شده باشد).
(۲) - اخطار به بستانکاران و کسانی که ادعایی دارند به اینکه ادعای خود را در ظرف
دو ماه به اداره اعلام نمایند و مدارک خود را (اصل با‌رونوشت گواهی شده) به اداره
تسلیم دارند.
اداره می‌تواند این مدت را برای کسانی که در خارجه اقامت دارند تمدید نماید.
(۳) - اخطاریه بدهکاران متوقف که در ظرف مدت نامبرده خود را معرفی کنند متخلفین از
این اخطار به جریمه نقدی معادل صدی بیست و پنج‌دین به نفع صندوق (ب) مذکور در ماده
۵۴ محکوم خواهند شد - دادگاه می‌تواند علاوه بر جریمه نقدی به حبس تأدیبی از سه تا
شش ماه نیز محکوم‌نماید.
(۴) - اخطار به کسانی که به هر عنوان اموال ورشکسته در دست آنها است که آن اموال
را در ظرف مدت نامبرده در اختیار اداره بگذارند وگرنه هر‌حقی که نسبت به آن مال
دارند از آنها سلب خواهد شد مگر اینکه عذر موجهی داشته باشند.
(۵) - دعوت اولین جلسه هیأت بستانکاران که منتها در ظرف بیست روز از تاریخ آگهی
تشکیل خواهد شد ضمناً قید شود کسانی که با متوقف‌مسئولیت تضامنی داشته و یا ضامن او
هستند می‌توانند در جلسه حضور به هم رسانند.
ماده ۲۵ - آگهی در مجله رسمی وزارت دادگستری و یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار
دوباره به فاصله ده روز منتشر خواهد شد - نسخه از این‌آگهی برای هر یک از
بستانکاران که شناخته شده است فرستاده میشود
تا موقعی که اداره آن را لازم بداند باقی خواهد ماند به علاوه اقدام به‌حفظ اشیایی
که در خارج از محل اقامت ورشکسته است خواهد نمود.
مبحث چهارم - اداره اموال
ماده ۲۶ - اولین جلسه بستانکاران تحت ریاست یک نفر از کارمندان اداره تشکیل
میشود و اداره گزارشی راجع به صورت اموال و سایر امور‌مربوطه به متوقف را برای
بستانکاران می‌خواهند.
ماده ۲۷ - بستانکاران می‌توانند پیشنهاداتی راجع به ادامه جریان کار بازرگانی یا
حرفه مربوط به متوقف بنمایند ولی تصمیم با اداره تصفیه است و به‌طور کلی اداره
تصفیه نماینده منافع هیأت بستانکاران می‌باشد.
ماده ۲۸ - اداره تصفیه نسبت به اشیایی که مورد مطالبه اشخاص ثالث است تصمیم مقتضی
اتخاذ نموده و اگر آنها را محق بداند مبادرت به تسلیم‌آن می‌نماید وگرنه ده روز به
ایشان مهلت می‌دهد که در دادگاه صلاحیتدار اقامه دعوی نمایند کسی که در ظرف ده روز
به دادگاه صلاحیتدار رجوع ننماید‌دیگر دعوای او مسموع نخواهد بود.
ماده ۲۹ - اداره تصفیه اقدام به وصول مطالبات می‌نماید و در صورت ضرورت برای وصول
آن اقامه دعوی خواهد کرد.
اشیایی که در معرض تنزل قیمت بوده و یا نگهداری آنها هزینه غیر متناسبی را ایجاد
می‌نماید بدون تأخیر فروخته خواهد شد.
همچنین اقدام به فروش برگهای بهادار (بورسی) و یا اشیایی که در بازار قیمت معینی
دارند به عمل خواهد آورد سایر اموال به ترتیبی که بعداً ذکر خواهد‌شد فروخته
میشود.
مبحث پنجم - رسیدگی به مطالبات
ماده ۳۰ - پس از انقضای موعد مقرر برای ارائه اسناد اداره به مطالبات رسیدگی
نموده تصدیق یا رد می‌نماید و جلب نظر متوقف را در صورتی که در‌دسترس او باشد
خواهد کرد و اداره مکلف نیست به اظهارات او ترتیب اثر دهد.
ماده ۳۱ - اداره برای رسیدگی و در صورت لزوم می‌تواند ابراز دفاتر بستانکار را
بخواهد.
ماده ۳۲ - مطالباتی که به موجب سند رسمی وثیقه ملکی دارند باید منظور شود هر چند
از طرف بستانکار اظهار نشده باشد.
ماده ۳۳ - پس از انقضای موعد ابراز اسناد منتهی در ظرف بیست روز اداره صورتی با
در نظر گرفتن طلبهایی که حق رهن و یا رجحان دارند تهیه‌خواهند نمود.
ماده ۳۴ - بستانکارانی که مردود شده‌اند با ذکر دلیل رد ضمن این صورت قید
می‌شوند.
ماده ۳۵ - این صورت از طریق آگهی به اطلاع بستانکاران خواهد رسید.
و در اختیار کسانی که ادعای حقی نسبت به متوقف می‌نمایند گذاشته میشود.
به بستانکاران مردود و همچنین به بستانکارانی که حق رجحان برای خود قائل بوده و
اداره به ادعای آنها ترتیب اثر نداده است مستقیماً مراتب اعلام‌خواهد شد
